نقش کشاورزی در تخریب حاصلخیزی خاک منطقه طالقان

Authors

طیبه السادات سهرابی

غلامرضا زهتابیان

abstract

کشور ایران با موقعیت جغرافیایی ویژه خود بطور عمده دارای اقلیم خشک و نیمه­خشک می­باشد، به­طوری­که با میانگین بارش سالانه در حدود 240 میلی­متر که معادل یک­چهارم بارش متوسط جهان است یکی از کشورهای خشک محسوب می­شود. علاوه بر این، پراکنش نامنظم بارش از نظر مکانی و زمانی نیز باعث بروز مشکلاتی در زمینه منابع­طبیعی و کشاورزی شده است و سالانه حجم عظیمی از منابع آب و خاک ما از بین می­رود. از زمان پیدایش فعالیتهای کشاورزی تا عصر حاضر تأمین نیازهای انسان متکی به فعالیتهای زراعی بوده است. باتوجه به رشد روزافزون جمعیت کشور و وقوع تحولات اجتماعی و اقتصادی، اراضی بیشتری از حالت مرتع خارج و بصورت زمینهای زراعتی دیم و یا اراضی رهاشده بر روی سطح شیبدار درآمده­اند. بنابراین برای جلوگیری از تخریب هرچه بیشتر خاک این مناطق باید تحقیقاتی بر روی اراضی کشاورزی و نحوه بهره­برداری انجام گیرد. بدین منظور منطقه طالقان به­عنوان منطقه مورد مطالعه انتخاب شد. سپس نقشه­های مختلف منطقه شامل نقشه خاک، تیپهای ­اراضی و کاربری فعلی اراضی به کمک سیستم اطلاعات جغرافیایی تهیه شد. آنگاه با تعیین تیمارهای اصلی، در هر قسمت از منطقه و اراضی کشاورزی منطقه، نمونه­برداری از خاک انجام شد و فاکتورهای خاک در دو گروه فاکتورهای اصلاح خاک شامل ازت، فسفر، پتاسیم، هوموس و آهک و فاکتورهای تخریب خاک شامل اسیدیته، نسبت جذب سدیم و شوری در دو عمق 10-0 و10< سانتی­متر اندازه­گیری شدند. مطالعه فاکتورها در قالب طرح پلاتهای خردشده انجام شد. مطالعات نشان داد که بین تیمارها اختلاف معنی­داری وجود دارد. همچنین بررسی فاکتورهای اصلاحی و تخریبی خاک نشان داد  که اراضی باغی و مرتعی از شرایط ایده­آلی برخوردار هستند و تیمار اراضی آبی تک­کشتی باعث کاهش عملکرد محصولات می­شوند؛ بنابراین نامطلوبترین تیمار می­باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تأثیر تغییر کاربری مرتع به کشاورزی بر حاصلخیزی خاک در منطقه تفتان

این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی مرتعی بر خصوصیات خاک در منطقه تفتان (استانسیستان و بلوچستان) انجام شد. چهار کاربری شامل باغ، زراعت آبی (یونجه)، زراعت دیم (رهاشده) و مرتع انتخاب0 سانتیمتری در قالب طرح کاملاً تصادفی - گردید. با توجه به وسعت هر کاربری بین 4 تا 6 نمونه خاک از عمق 30برداشت شد. برخی خصوصیات خاک شامل بافت، اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی، ماده آلی، نیتروژن کل، فسفرقابلدس...

full text

نقش تنوع باکتریایی ورمی‌کمپوست در حاصلخیزی خاک، رشد گیاه و مدیریت ضایعات کشاورزی

تولید ورمی‌کمپوست فرآیندی غیرگرمادوست است که در آن فعالیت کرم‌های خاکی و اکسیداسیون میکروبی توسط باکتریهای همراه ورمی کمپوست دخالت دارند. طی این فرآیند بیولوژیک و تجزیه مواد آلی، کود زیستی ورمی‌ کمپوست تولید می‌شود. ورمی ‌کمپوست شامل فضولات کرم خاکی و محصول نهایی مواد آلی تجزیه شده توسط گونه‌های خاصی از کرم‌های خاکی با مشارکت باکتریهای مفید دستگاه گوارش کرم خاکی می‌باشد. بررسی نتایج تحقیقات متع...

full text

تأثیر تغییر کاربری مرتع به کشاورزی بر حاصلخیزی خاک در منطقه تفتان

این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری اراضی مرتعی بر خصوصیات خاک در منطقه تفتان (استانسیستان و بلوچستان) انجام شد. چهار کاربری شامل باغ، زراعت آبی (یونجه)، زراعت دیم (رهاشده) و مرتع انتخاب0 سانتیمتری در قالب طرح کاملاً تصادفی - گردید. با توجه به وسعت هر کاربری بین 4 تا 6 نمونه خاک از عمق 30برداشت شد. برخی خصوصیات خاک شامل بافت، اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی، ماده آلی، نیتروژن کل، فسفرقابلدس...

full text

تأثیر تبدیل مرتع به کشاورزی آبی بر حاصلخیزی خاک در منطقه تفتان

تغییر کاربری اکوسیستم های طبیعی به اکوسیستم های مدیریت شده، باعث تغییر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک می شود که با توجه به روند گسترش تغییر کاربری اراضی، این پژوهش با هدف بررسی اثرات تغییر کاربری بر خصوصیات خاک در منطقه تفتان واقع در استان سیستان و بلوچستان انجام شد. بدین منظور برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک از جمله اسیدیته، هدایت الکتریکی، ازت، کربن آلی، کربن لابل در عمق 30-0 سانتی متری در کا...

15 صفحه اول

تأثیر جایگزینی جنگل‌های تخریب یافته شمال با جنگلکاری بر حاصلخیزی و ترسیب کربن خاک

تغییر کاربری اراضی تأثیر بسزایی بر خصوصیات اکوسیستم‌ها، بخصوص ذخیره کربن خاک داشته و منجر به افزایش غلظت Co2 اتمسفری در سطح جهانی شده است. از این رو مطالعه تأثیر تغییر کاربری اراضی بر ترسیب کربن خاک، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این پژوهش به بررسی تأثیر جنگلکاری پس از 18 سال، با گونه‌های افرا (پلت) و توسکا ییلاقی بر ترسیب کربن و حاضلخیزی خاک، در منطقه‌ای که قبلاً تودة طبیعی تخریب یافته بود، می...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تحقیقات مرتع و بیابان ایران

Publisher: موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور

ISSN 1735-0875

volume 19

issue 1 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023